Trước đây,phân loại hen phế quản theo mức độ nặng thường được sử dụng vì hữu ích trong đánh giá,phân loại và điều trị tình trạng bệnh của mỗi bệnh nhân.
Hiện nay hen phế quản được phân loại theo mức độ kiểm soát vì mức độ nặng của hen phế quản bao gồm cả mức độ đáp ứng điều trị.Trong thực tế mức độ nặng của hen phế quản bao gồm cả mức độ đáp ứng điều trị.Trong thực tế mức độ nặng của hen phế quản không cố định nặng cho mỗi bệnh nhân thay đổi khác nhau theo từng tháng,từng năm.Để quản lý hen phế quản tốt thì việc phân loại hen phế quản theo mức độ kiểm soát sẽ thiết thực hơn,giúp cho lựa chọn mức độ điều trị phù hợp hơn với bệnh nhân |
| hen phế quản |
I.Phân loại hen phế quản theo mức độ kiểm soát(theo GINA,2008)
- Kiểm soát hoàn toàn các triệu chứng xuất hiện ban ngày không lớn hơn 2 lần/tuần.Không hạn chế hoạt động,không triệu chứng xuất hiện ban đêm/thức giấc,không cần phải sử dụng thuốc điều trị triệu chứng,bình thường hóa các chức năng hô hấp,không cơn hen.
- Kiểm soát một phần hen phế quản,các triệu chứng xuất hiện ban ngày > 2 lần/tuần,hạn chế bất kỳ hoạt động nào,bất kỳ các triệu chứng xuất hiện ban đêm,thức giấc,cần phải sử dụng thuốc điều trị triệu chứng(>=2 lần/tuần),chức năng hô hấp < 80% trị số lý thuyết hoặc trị số tốt nhất của bệnh nhân,cơn hen có tần số >=1 lần/năm
- Không kiểm soát thì có từ ba dấu hiệu trở lên của kiểm soát một phần trong bất kỳ trường hợp nào,tần suất cơn hen >= 1 lần/năm
Kiểm soát tốt các triệu chứng của hen phế quản sẽ giúp việc điều trị bệnh tốt hơn
II.Điều trị hen phế quản
1.Mục tiêu điều trị và nguyên tắc điều trị
 |
| hen phế quản |
- Điều trị kịp thời các cơn hen cấp và đợt hen cấp
- Dự phòng cơn hen để số cơn hen xảy ra ít nhất
- Duy trì chức năng hô hấp bình thường hoặc tối ưu
- Đảm bảo chất lượng cuộc sống:sinh hoạt bình thường về tinh thần và thể chất
- Dự phòng tắc nghẽn phổi không hồi phục và hạn chế tử vong
2.Nguyên tắc điều trị hen phế quản
- Ưu tiên sử dụng các thuốc hít để hạn chế tác dụng phụ của thuốc khi phải dùng lâu dài
- Giáo dục bệnh nhân hiểu biết về hen phế quản và điều quan trọng là phải hướng dẫn bệnh nhân cách hít thuốc cho đúng
- Kiểm soát môi trường để tránh các yếu tố kích thích,khởi phát cơn hen
3.Các thuốc điều trị hen phế quản
 |
| thuốc điều trị |
Ngoài thuốc,một số trường hợp như người già,trẻ nhỏ có thể dùng dụng cụ phối hợp như:spacer,babyhaler để tăng hiệu quả việc dùng thuốc đường hít.
Các thuốc kiểm soát hen phế quản:
- Glucocorticoid dạng hít
- Thuốc đối kháng leukotriene
- Cromones
- Thuốc kháng IgE
- Beta2-agonist tác dụng kéo dài dạng hít
- Theophylin dạng viên giải phóng chậm
- Beta2-agonist tác dụng kéo dài dạng uống
Các thuốc làm giảm triệu chứng
- Beta2-agonist tác dụng nhanh dạng hít
- Glucocorticoid dạng uống hoặc viên
- Thuốc chống chollinergic
- Beta2-tác dụng nhan dạng uống
Khi có cơn hen hoặc dấu hiệu báo trước như ho khan,tức ngực cần sử dụng ngay thuốc giảm triệu chứng.
Tuy nhiên bạn cần phân biệt giữa hen phế quản với bệnh viêm phổi
