METHAMPHETAMIN
1.Nguồn gốc methamphetamin
|
Nghiện ma túy |
- Methamphetamin được bán tổng hợp từ ephedrin cuối thế kỉ XIX
- Trước đây,dùng trong điều trị chứng ngủ lịm trầm cảm nhẹ,bệnh parkison sau viêm não,nghiện rượu mạn tính,xơ vữa động mạch...đến nay không được dùng chỉ còn dùng để điều trị bệnh tăng động,khó chú ý và bệnh béo phì
- Trong chiến tranh thế giới thứ II,binh lính Đức và Nhật dùng khá nhiều chất này cho lính tăng hay phi công
- Ngay từ 1951,Bộ y tế Nhật Bản đã cấm sử dụng chất này,sau đó nhiều nước khác cũng cấm sử dụng MA nhưng chất này vẫn được lén lút sử dụng
- Hiện nay MA vẫn được tổng hợp bắt hợp pháp tại các phòng thí nghiệm vì khá đơn giản nhưng có nguy cơ cháy nổ cao vì phải sử dụng nhiều dung môi.Các phát hiện tổng hợp bất hợp pháp Methamphetamin thường do các cơ sở bị cháy nổ
- Phương pháp phổ biến để tổng hợp MA là dùng ephedrin hoặc preudoephedrin có thể đạt hiệu suất chiết là 92%
- Ma túy đá(hàng đá,chấm đá) là các loại ma túy tổng hợp,có chứa chất MA và AM thậm chí cả niketamid được trộn từ nguyên liệu tự nhiên và các hợp chất khác trong đố thành phần chính phổ biến là MA
- Loại ma túy này được giới nghiện sử dụng gọi là đá vì hình dạng bên ngoài trông giống đá(tinh thể kết tinh thành những mảnh vụn li ti,gần giống những hạt mì chính haowcj giống hạt muối và óng ánh giống đá)
- Ngoài dạng phổ biến trên ,ma túy đá còn được bán bất hợp pháp dưới các dạng cục,bột,viên nén
- Ma túy đá không chỉ được biết đến với tác dụng gây mê cho người nghiện mà còn là một thuốc khiến người dùng thèm muốn cả chuyện quan hệ tình dục
- Dùng ma túy đá để vui chơi hết mình,chứng tỏ đẳng cấp mà không biết rằng nó có sức tàn phá ghê gớm đối với sức khỏe và gây ảnh hưởng xấu tới xã hội
- Hậu quả từ sử dụng ma túy này:chém chết người vô cớ,cuồng dâm,hoang tưởng,mất kiểm soát hành vi,nặng hơn sẽ mất tâm thần,suy kiệt thể chất,suy giảm khả năng tình dục
2.Tác động đối với cơ thể của methamphetamin
- Mathamphetamin có hai đồng phân là levo là dextro.Dạng levo không gây nghiện,dùng đường hít,có tác dụng chống nghẹt mũi,không có tác dụng trên hệ thần kinh trung ương
- Ma kích thích trên hệ thần kinh trung ương,tác động lên các chất dẫn truyền thần kinh làm tăng nhịp tim ,tăng thân nhiệt,tăng huyết áp,giảm cảm giác ăn ngon miệng,tăng chú ý,tăng cảm xúc,tăng sự tỉnh táo,tăng đường huyết,giãn phế quản,làm giảm cảm giác mệt mỏi
- So với Amphetamin có tác động mạnh hơn do tan trong mỡ nhiều hơn,vượt qua hàng rào máu não dễ hơn và chống lại men MAO mạnh hơn
- Tác động của MA trên cơ thể gồm:chán ăn ,tăng hoạt động,giãn đồng tử,đỏ mặt,mất thư giãn,khô miệng,đau đầu,đánh trống ngực,thở nhanh,tăng hoặc hạ HA,tăng thân nhiệt,đái nhiều,ỉa chảy hoặc táo bón,hoa mắt,chóng mặt,rung rật nhãn cầu,mất ngủ,đổ mồ hôi,loạn nhịp tim,run,khô da,tái mặt,
- Dùng liều cao hoặc kéo dài MA có thể gây co giật ,nhồi máu cơ tim,tai biến mạch máu não và tử vong
- Trên tâm thần gây khoan khoái,lo âu,tăng ham muốn tình dục,giảm cảm giác,tăng tập trung,tăng sự tự tin,tăng hòa nhập xã hội,dễ bị kích thích,rối loạn dạng cơ thể,kích động tâm thần vận động,tự cao,cho rằng mình có quyền lực vô biên,hành vi lặp đi lặp lại,đa nghi
- Dùng liều cao hoặc kéo dài gây ra loạn thần như hoang tưởng và ảo giác.Sử dụng liều cao kéo dài MA gây tăng nguy cơ bị trầm cảm và sự sát cũng như các bệnh tim mạch nặng,các triệu chứng loạn thần,lo âu,hành vi bạo lực cũng rất phổ biến
- Ngoài ra dùng Ma còn có nguy cơ gây ra sâu răng(vì người nghiện ít vệ sinh răng miệng do khô miệng và hay ăn các chất đường) tăng nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường máu(tiêm chích) và đường tình dục(do tăng ham muốn,không dùng biện pháp bảo vệ)
- MA có khả năng đi qua thai nhi và bài tiết sữa nên những bà mẹ nghiện MA mang thai có nguy cơ sinh sớm ,trẻ nhẹ cân và có chu vi vòng đời nhỏ
- Ngoài việc gây tổn thương cho các tế bào thần kinh hệ serotonin,MA còn gây hủy hoại các tế bào thần kinh thuộc về hệ dopamin,MA gây giảm số lượng túi đựng dopamin và serotonin ở tận cùng thần kinh synap.Cây giảm số lượng tế bào thần kinh thuộc hệ thống dopamin và tổn thương cấu trúc hệ thần kinh
- Các tổn thương này còn kéo dài nhiều tháng đến vài năm sau khi đã cai nghiện Ma và sự phục hồi rất chậm
- MA được dùng trong lâm sàng để điều trị chứng ngủ lịm,khó chú ý,béo phì,trầm cảm và kháng thuốc dưới dạng viên desoxyn 10mg
3.Dạng nạp và gây nghiện
- Methamphetamin có tác dụng gây nghiện gây nghiện rất cao.Chất còn gây độc với hệ thần kinh trung ương,tăng nguy cơ bị bệnh parkinson .Hơn 20% số người nghiện MA có các triệu chứng hoang tưởng và ảo giác.Các triệu chứng này còn tồn tại ít nhất 6 tháng sau khi ngừng sử dụng và thường khó điều trị
- MA gây ra hội chứng cho hầu hết người nghiện dừng sử dụng đột ngột.Phổ biến nhất là mệt mỏi,trầm cảm,tăng cảm giác ngon miệng..Ngoài ra còn có các triệu chứng lo âu,kích động,rối loạn giấc ngủ,hay ác mộng và có ý định tự sát
- Hội chứng cai nghiện nhẹ phụ thuộc vào liều lượng và thời gian dùng MA.Có thể kéo dài vài ngày vài tuần hoặc vài tháng
- MA dễ tái nghiện;MA gây khoái cảm mạnh khiến người dùng sử dụng có cảm giác khoan khoái,dễ chịu.Nếu sử dụng kéo dài sẽ khiến cơ thể giảm tự sản xuất dopamin,noradrenalin và serotonin
- Tiêm tĩnh mạch là đường dùng người nghiện hay sử dụng nhất.Do muối hydroclorid của nó dễ tan trong nước,người nghiện không thể kiểm soát liều lượng tiêm tĩnh mạch từ 100mg đến 1g mỗi lần nên có thể gây ra nhồi máu phổi do tắc động mạch phổi và nhiễm trùng nơi tiêm và lây nhiễm viêm gan,HIV qua đường tiêm
- Hút và hít MA bốc hơi do nhiệt nhưng chưa làm cháy chất này(bằng bầu thủy tinh hay để trên bàn giấy bạc hơ lửa).Ngoài độc hại do MA,hút lâu ngày gây ra tổn thương phổi
- Hít MA cũng khá phổ biến.Người nghiện hút bột mịn MA qua ống nhỏ tròn (thường dùng tiền giấy quần trộn)MA sẽ được hấp thu qua tế bào niêm mạc ở mũi và vào thẳng máu,ngoài ra còn đi xuống họng và bám vào răng gây hỏng răng
- Đặt trực tràng hay âm đạo cũng được người nghiện dùng trước khi quan hệ tình dục vì cho rằng sẽ dễ khoái cảm hơn và tác dụng lâu dài hơn.Theo đường này,Ma hấp thu trực tiếp vào máu nên tác dụng xuất hiện sớm hơn hít
4.Điều trị và cai nghiện
|
Điều trị cai nghiện |
- Để cắt cơn với MA cũng tiến hành điều trị tập trung và sử dụng một số phác đồ với các loại thuốc tương tự như với AM
- Để cai nghiện MA,các chất ức chế tái hấp thu monamin như indatralin được sử dụng để ức chế tác dụng MA,cơn thèm MA,modafinil giúp cai nghiệm MA rất có hiệu quả.
- Chưa thuốc đối kháng để điều trị đặc hiệu MA nên tỉ lệ tái nghiện là rất cao
- Người ta cũng dùng một số liệu pháp tâm lỹ xã hội điều chỉnh hành vi được áp dụng hỗ trợ người nghiện MA
Google Account Video Purchases
Việt Nam