Ma túy nhóm AMPHETAMIN

1.Định nghĩa về ma túy amphetamin

• Nhóm này gồm amphetamin và một số dẫn xuất MA,ecstasy...
• Các chất này cùng có tác dụng kích thần và cường giao cảm nhưng khác nhau về cường độ.Chỉ cần một thay đổi nhỏ trong cấu trúc phân tử cũng có thể đem lại sự khác biệt rất lớn về tác dụng.Ecstasy mạnh nhất,yếu nhất là amphetamin.
• Người nghiện ma túy nhóm này chủ yếu dùng MA,ecstasy.

2.Nguồn gốc ma túy amphetamin

• Amphetamin là thuốc kích thần thuộc nhóm phenethyamin 
• Có tác dụng làm tăng tỉnh táo và tăng khả năng tập trung chú ý,làm giảm cảm giác mệt mỏi và giảm cảm giác ăn ngon miệng 
• Có nhiều tên gọi như adderall,dexedrin,dextrostat,dexoxyn,procentra,vyvanse và benzendrin,.
• AM được tổng hợp từ cuối thế kỷ XIX,tên lúc đầu là phenylisopropylamin 
• Đây cũng là hợp chất có nguồn gốc từ ephedrin và cũng được phân lập từ cây ma hoàng
• Trong CTTG 2,Amd được sử dụng rộng rãi cho binh lính trên chiến tranh để giảm mệt mỏi,tăng khả năng tỉnh táo.Từ 1942 bị sử dụng hạn chế do dễ gây nghiện 
• Amphetamin còn được các sinh viên,học sinh,vận động viên điền kinh,bóng chày sử dụng do tin rằng chất này sẽ làm tăng sức mạnh,tăng sự dẻo dai,tăng cường khả năng ôn bài do tăng tỉnh táo,tăng khả năng chú ý và giảm cảm giác mệt mỏi 
• AM còn được các lái xe tải dùng nhiều để chống lại cảm giác buồn ngủ và tăng khả năng tập trung chú ý 
• Sử dụng AM nhiều lúc hoạt động thể lực rất nguy hiểm,đặc biệt khi kết hợp với uống rượu có thể dẫn đến tử vong
• AM là một ma túy rất phổ biến được sử dụng rộng rãi đường hít,hút,tiêm tĩnh mạch và uống

3.Tác động với cơ thể của amphetamin

• Amphetamin và các dẫn chất có tác dụng dược lý rất mạnh .Các chất này kích thích tâm thần vận động mạnh mẽ do gây tăng giải phóng dopamin và noradrenalin ở các synap thần kinh 
• Tác động trên tâm thần:khoái cảm tăng ham muốn tình dục,giảm lo âu,tăng tỉnh táo,tăng khả năng tập trung chú ý,tăng năng lượng,tăng tự tin,tăng khả năng tập trung chú ý,tăng khả năng hòa nhập xã hội,dễ bị kích thích và kích động,tăng tự cao cho mình là siêu nhân,gây ra ám ảnh,đa nghi...dùng liều cao kéo dài có thể gây ra hoang tưởng áo giác
• Gây tăng cung lượng tim,tăng huyết áp,gây nguy hiểm cho người sử dụng,nhất là người có tiền sử tim mạch huyết áp,không nên dùng cho người có bệnh glaucom do làm tăng nhãn áp hoặc đang cho con bú(bài tiết qua sữa)
• Quá liều ít gây ra tử vong nhưng có thể dẫn đến đau ngực loạn thần và tăng huyết áp.Khi làm dụng Amphetamin có thể gây ra một số triệu chứng loạn thần,ảo giác và hoang tưởng 
• Nếu dùng liều cao Amphetamin ở một số người có các triệu chứng ngộ độc cấp tính hệ thống tim mạch và hệ thần kinh trung ương.Các triệu chứng phổ biến nhất là đau ngực,đánh trống ngực và khó thở,có khi hen tim và nhồi máu cơ tim,hạ huyết áp,chậm nhịp tim và toan huyết
• Ngộ độc Amphetamin có thể gây ra chảy máu não,nhồi máu não là hoại tử hệ TKTW,xử trí ngộ độc:dùng barbiturat tác dụng dài,theo dõi tim và huyết áp
• Người nghiện AM rất hay bị chấn thương do tai nạn khi gây sự đánh nhau hay tự sát
• Am có thể gây say,mức độ say phụ thuộc đường dùng và liều lượng sử dụng.Đường tim tĩnh mạch gây say nặng và nhanh nhất.Bệnh nhân có hội chứng hưng cảm:nói nhiều,tự cao,hoạt động nhiều,lo âu,đa nghi,kích động 
• Bệnh nhân có thể tăng ham muốn tình dục,tăng nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh mạnh nhưng dùng kéo dài thì lại làm giảm khả năng tình dục,giảm ham muốn và liệt dương 
• Liều cao có thể gây ra hoang tưởng và ảo giác.Hoang tưởng tự cao và hoang tưởng bị hại:cho rẳng mình có nhiều tài năng hoặc có ai đó đang tìm cách hại mình.Ảo giác do say Amphetamin là ảo thị,ảo thanh và ảo xúc giác
• Rối loạn giấc ngủ:Amphetamin là một thuốc kích thần nên ức chế giấc ngủ,gây đảo lộn chu kỳ thức ngủ hằng ngày

4.Hội chứng cai Amphetamin

• Hội chứng cai Am đối lập với say Amphetamin 
• Triệu chứng phổ biến của hội chứng cai là thèm amphetamin một cách ghê gớm.Bệnh nhân thèm muốn được sử dụng Am và không thể dứt suy nghĩ của mình về amphetamin 
• Triệu chứng thèm có thể tồn tại rất lâu,được hoạt hóa khi có các kích thích(thấy người khác sử dụng,thấy bơm tim...)
• Mệt mỏi gặp ở tất cả các bệnh nhân cai amphetamin,cảm giác khó chịu trong người thường xuất hiện ở ngày thứ hai cai amphetamin 
• Ngủ nhiều xuất hiện vài giờ sau khi ngừng sử dụng amphetamin
• Ăn nhiều:tăng cảm giác ngon miệng,ăn nhiều hơn bình thường kết hợp với ngủ nhiều nên tăng cân trong cai nghiện am
• Rất khó chú ý một chủ đề cụ thể,khả năng ghi nhớ cũng bị giảm nhiều
• Rối loạn cảm xác khi ngộ độc amphetamin là hưng cảm và hưng cảm nhẹ 
• Khi dừng sử dụng,tình trạng thèm ma túy,khó chịu thường phối hợp lo âu 

5.Điều trị cai nghiện

điều trị cai nghiện

• Để cắt nghiện bệnh nhân cần được điều trị nội trú để đảm bảo ngừng sử dụng tuyệt đối am và thực hiện điều trị đúng theo dự kiến
• Cần các xét nghiệm huyết học và nước tiểu để tìm Am
• Do AM có tác dụng mạnh trên hệ Adrenergic và serotoninergic nên các thuốc an thần kết hợp các thuốc trầm cảm sẽ có hiệu quả cao hơn 
• Điều trị cắt cơn cần kéo dài khoảng 4 tuần với các phác đồ khác nhau 
• Chưa có thuốc đối kháng để điểu trị đặc hiệu cho nghiện amphetamin nên việc điều trị cũng khó khăn 
• Các biện pháp điều trị cũng cố bằng thuốc an thần kết hợp với chống trầm cảm và liệu pháp tâm lý xã hội chỉ có tác dụng hỗ trợ chống tái phát
• Một số phác đồ để củng cố chống tái phát 
• Tỷ lệ tái nghiện cao nên cần điều trị củng cố trong nhiều năm như điều trị củng cố với nghiện horoin 

6.Phương pháp phân tích 

1. Xử lý mẫu

• Chiết bằng CHCl3 ở môi trường kiềm,sau khi chiết thêm 2 giọt HCl và dịch chiết,bốc hơi cách thủy khô
• Cất kéo hơi nước có NaOH

     2.Phương pháp phát hiện nhanh:bằng bộ kít Bioland Nanosign AMP(xét nghiệm sắc ký miễn dịch cho chuẩn đoán nhanh và định tính bằng phát hiện chất gây nghiện Am trong nước tiểu để xác định người bệnh đang sử dụng một số loại thuốc kích thích có chứa Am

3.Định lượng:lấy dịch chiết CHCl3 bốc hơi đến gần khô(còn khoảng 1ml) thêm nước và đưa pH về khoảng 1.5.Ghi phổ hấp thụ sẽ có cực đại ở 258 nm và cực tiểu 230nm

Chiết bằng n-Hexan ở môi trường NaOH.Sau đó chiết lại với sulfat khan và 50ml hexan.Đun hồi lưu trong vòng 30 phút.Để nguội lấy lớp hexan đo phổ hấp thụ UV.Sản phẩm oxy hóa có cực đại ở 287nm với hệ thống hấp thụ riêng 220nm và cực tiểu ở 253nm.
Tham khảo thêm về ma túy bán tổng hợp