Các bệnh dị ứng là những bệnh lý do phản ứng dị ứng gây ra,có thể biểu hiện bệnh khu trú ở cơ quan hay toàn thân.Phản ứng dị ứng là tình trạng bệnh lý của phản ứng miễn dịch với dị nguyên,gây ra tổn thương tổ chức và rối loạn chức năng của cơ quan.Dị ứng là thể bệnh lý miễn dịch hay gặp nhất là quá mẫn.
Thuật ngữ " Bệnh dị ứng Atopy" biểu thị một nhóm bệnh(mày đay,mẫn ngứa,viêm mũi dị ứng,hen dị ứng,chàm và dị ứng dạ dày-ruột) thường gặp trên một số người có yếu tố di truyền và cơ địa bất thường về phản ứng miễn dịch(tăng sản xuất IgE khi tiếp xúc với các dị nguyên thông thường trong môi trường).
Cơ quan ở da và đường hô hấp là các vị trí hay gặp bệnh dị ứng nhất do là vị trí dễ tiếp xúc với dị nguyên.
1.Nguyên nhân dẫn đến các bệnh di ứng là gì?
Nguyên nhân gây dị ứng là các loại dị nguyên.Dị nguyên là những chất có tính kháng nguyên,khi chúng xâm nhập vào cơ thể có các yếu tố cơ địa dị ứng sẽ sinh ra các kháng thể và các phản ứng quá mẫn biểu hiện bệnh lý ở một hay nhiều cơ quan.
Dị nguyên được chia thành dị nguyên ngoại sinh và dị nguyên nội sinh.Dị nguyên ngoại sinh bao gồm:
2.Cơ chế bệnh sinh của các bệnh dị ứng
Cơ chế của các bệnh dị ứng dựa trên cơ chế của 4 typ quá mẫn.Trong bài giảng này,chủ yếu đề cập đến cơ chế bệnh sinh các bệnh dị ứng Atopy(bệnh dị ứng liên quan đến yếu tố cơ địa và di truyền).
2.1.Những yếu tố tham gia và cơ chế của các bệnh dị ứng
Yếu tố cơ địa là yếu tố quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của các bệnh dị ứng.Chỉ những bệnh nhân có cơ địa dị ứng mới tăng sản xuất IgE cao hơn mức bình thường khi có sự xâm nhập của dị nguyên.
Dị nguyên có thể theo nhiều đường xâm nhập vào cơ thể.Trong đa số trường hợp mỗi loại dị nguyên thường có một đường xâm nhập nhất định:
Các cytokin:đóng vai trò cơ bản biểu hiện các triệu chứng bệnh.
2.2.Các giai đoạn trong cơ chế dị ứng
Trong các bệnh dị ứng luôn có 3 giai đoạn chính hình thành cơ chế của bệnh:
 |
| dị ứng phấn hoa |
Thuật ngữ " Bệnh dị ứng Atopy" biểu thị một nhóm bệnh(mày đay,mẫn ngứa,viêm mũi dị ứng,hen dị ứng,chàm và dị ứng dạ dày-ruột) thường gặp trên một số người có yếu tố di truyền và cơ địa bất thường về phản ứng miễn dịch(tăng sản xuất IgE khi tiếp xúc với các dị nguyên thông thường trong môi trường).
Cơ quan ở da và đường hô hấp là các vị trí hay gặp bệnh dị ứng nhất do là vị trí dễ tiếp xúc với dị nguyên.
1.Nguyên nhân dẫn đến các bệnh di ứng là gì?
Nguyên nhân gây dị ứng là các loại dị nguyên.Dị nguyên là những chất có tính kháng nguyên,khi chúng xâm nhập vào cơ thể có các yếu tố cơ địa dị ứng sẽ sinh ra các kháng thể và các phản ứng quá mẫn biểu hiện bệnh lý ở một hay nhiều cơ quan.
Dị nguyên được chia thành dị nguyên ngoại sinh và dị nguyên nội sinh.Dị nguyên ngoại sinh bao gồm:
- Bụi nhà,bụi giá sách,bụi đường hô hấp,bọ bụi nhà
- Tế bào biểu bì,vảy,da,lông súc vật
- Phấn hoa
- Thực phẩm
- Thuốc và hóa chất
- Vi sinh vật(nấm,vi khuẩn,virus)
2.Cơ chế bệnh sinh của các bệnh dị ứng
Cơ chế của các bệnh dị ứng dựa trên cơ chế của 4 typ quá mẫn.Trong bài giảng này,chủ yếu đề cập đến cơ chế bệnh sinh các bệnh dị ứng Atopy(bệnh dị ứng liên quan đến yếu tố cơ địa và di truyền).
2.1.Những yếu tố tham gia và cơ chế của các bệnh dị ứng
Yếu tố cơ địa là yếu tố quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của các bệnh dị ứng.Chỉ những bệnh nhân có cơ địa dị ứng mới tăng sản xuất IgE cao hơn mức bình thường khi có sự xâm nhập của dị nguyên.
Dị nguyên có thể theo nhiều đường xâm nhập vào cơ thể.Trong đa số trường hợp mỗi loại dị nguyên thường có một đường xâm nhập nhất định:
- Đường hô hấp thường là đường gây ra dị ứng nhiều:các loại bụi,nấm,vi khuẩn,lông súc vật,phấn hoa,đặc biệt là bọ bụi nhà hay gây ra cơn hen phế quản dị ứng,viêm mũi họng dị ứng
- Đường tiêu hóa là đường xâm nhập của các dị nguyên như thức ăn(các loại hải sản hay gây ra dị ứng),thuốc uống...Có thể gây ra dị ứng dạ dày-ruột,hen,phản vệ,chàm,mày đay.
- Đường tiêm:với các dị nguyên là thuốc tiêm để chuẩn đoán hoặc điều trị
- Tiếp xúc trực tiếp với da là đường xâm nhập của các dị nguyên như mỹ phẩm,dầu gội,hóa chất giặt tẩy,hóa chất tiếp xúc nghề nghiệp,thuốc và tá dược của thuốc bôi da....
Các cytokin:đóng vai trò cơ bản biểu hiện các triệu chứng bệnh.
2.2.Các giai đoạn trong cơ chế dị ứng
Trong các bệnh dị ứng luôn có 3 giai đoạn chính hình thành cơ chế của bệnh:
- Giai đoạn mẫn cảm:Kháng thể IgE được hình thành trong lần đầu tiên mà dị nguyên xâm nhập vào cơ thể(dị nguyên kích thích cơ thể hình thành kháng thể dị ứng IgE)
- Giai đoạn sinh hóa bệnh: xuất hiện khi dị nguyên xâm nhập lại cơ thể và kết hợp với kháng thể dị ứng IgE ngay trên màng tế bào mast,phá vỡ tế bào mast và bạch cầu ái kiềm,giải phóng các chất trung gian hóa học.
- Giai đoạn sinh lý bệnh:các chất trung gian hóa học sau khi được giải phóng sẽ tác động lên hệ cơ quan gây rối loạn chức năng và tổn thương tổ chức,biểu hiện thành bệnh lý trên lâm sàng.Các chất trung gian hóa học được giải phóng có thể gây rối loạn vận mạch,co thắt cơ trơn của tạng,giãn mạch,tăng tính thấm thành mạch(gây phù nề lớp dưới da và phù nề niêm mạc phế quản,thanh quản),kích thích tận cùng thần kinh ở da,kích thích các tuyến tiết chất nhầy.....
