Trong cuộc sống,bạn thường phải đối mặt với nhiều dị nguyên làm bạn dị ứng như phấn hoa,bụi,hóa chất,mùi lạ...Những bệnh dị ứng thường gặp và cách điều trị chúng ra sao,hôm nay Bệnh học y khoa sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc đó.
Những đặc điểm chung của các bệnh dị ứng thường gặp là:
1.4.Rối loạn tiêu hóa do dị ứng thức ăn:Sau khi ăn,bệnh nhân bị đau bụng,tiêu chảy do tiết nhày và tăng co bóp ở ruột.Bệnh nhân thường có biểu hiện lâm sàng giống nhau đối với một hoặc nhiều loại thức ăn nhất định như tôm,cua,cá,trứng,thịt gà....
1.5.Chàm:bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ trong những tháng đầu,có thể tự khỏi khi trẻ 2-3 tuổi.Tổn thương thường xảy ra ở da đầu,mắt,vùng tiếp xúc với tã.Da dày từng mảng,đỏ và ngứa,trên bề mặt có những nốt phỏng nước dễ vỡ, nếu gãi dễ bị nhiễm trùng.Một số biểu hiện cần phân biệt với bệnh xơ cứng bì hệ thống
Khai thác tiền sử và bệnh sử của bệnh nhân nhằm khai thác các triệu chứng,tiền sử gia đình có bệnh dị ứng và mối liên quan của thời điểm xuất hiện triệu chứng với các yếu tố như môi trường,thời tiết,thức ăn,tiếp xúc....là biện pháp quan trọng để chẩn đoán.
Một số xét nghiệm thường dùng để chẩn đoán bệnh dị ứng:các xét nghiệm không đặc hiệu là định lượng IgE huyết thanh và số lượng bạch cầu ái toan,cả hai yếu tố này thường tăng trong đợt cấp của bệnh dị ứng,và trở về bình thường khi triệu chứng bệnh đã hết.Xét nghiệm đặc hiệu thường dùng là test da với dị nguyên(prick test hoặc interdermal test) để xác định dị nguyên gây dị ứng.
Thuốc chỉ được coi là biện pháp điều trị không đặc hiệu để làm giảm triệu chứng.Thuốc không thể trừ được các nguyên nhân gây ra bệnh dị ứng:
 |
| dị ứng phấn hoa |
1.Một số bệnh dị ứng thường gặp
Những đặc điểm chung của các bệnh dị ứng thường gặp là:
- Biểu hiện rất đa dạng ở nhiều cơ quan khác nhau,tùy từng cá thể.
- Xen kẽ các đợt bình thường là các cơn hoặc đợt của phản ứng hoặc bệnh dị ứng
- Cơn xuất hiện và thoái lui đột ngột,hay tái phát
- Thường có liên quan rõ rệt đến tiền sử dị ứng trong gia đình
- Khi có IgE trong máu cùng với tăng số lượng bạch cầu ái toan thì các triệu chứng lâm sàng bắt đầu xuất hiện
1.1.Mày đay
Yếu tố làm xuất hiện mày đay là các chất hóa học,thuốc,hoặc thời tiết lạnh,....sau khi tiếp xúc với dị nguyên vài phút hoặc vài giờ thì xuất hiện các triệu chứng sau: |
| bệnh mày đay |
- Ngứa từng mảng trên da,lan rộng nhanh nếu gãi nhiều,giảm đi nếu chườm nóng.
- Những nốt sẩn màu hồng,có hình tròn hoặc hình bầu dục.Các nốt sẩn đó có kích thước to nhỏ khác nhau,với xung quanh chúng co viền đỏ,có thể liên kết thành từng mảng.
- Khi tiếp xúc trở lại với dị nguyên thì mày đay thường tái phát nhưng lại mất đi nhanh
1.2.Viêm mũi, xoang dị ứng:
Sau khi tiếp xúc(thường là do hít phải dị nguyên),bệnh nhân hắt hơi nhiều,nước mũi nhiều và trong,nếu có bội nhiễm thì nước mũi đục có mũ.1.3.Bệnh hen phế quản dị ứng:Biểu hiện những cơn hen,khó thở,xảy ra chậm sau vài ngày hoặc vài giờ hoặc có thể xảy ra nhanh ngay sau khi tiếp xúc với dị nguyên.1.4.Rối loạn tiêu hóa do dị ứng thức ăn:Sau khi ăn,bệnh nhân bị đau bụng,tiêu chảy do tiết nhày và tăng co bóp ở ruột.Bệnh nhân thường có biểu hiện lâm sàng giống nhau đối với một hoặc nhiều loại thức ăn nhất định như tôm,cua,cá,trứng,thịt gà....
1.5.Chàm:bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ trong những tháng đầu,có thể tự khỏi khi trẻ 2-3 tuổi.Tổn thương thường xảy ra ở da đầu,mắt,vùng tiếp xúc với tã.Da dày từng mảng,đỏ và ngứa,trên bề mặt có những nốt phỏng nước dễ vỡ, nếu gãi dễ bị nhiễm trùng.Một số biểu hiện cần phân biệt với bệnh xơ cứng bì hệ thống
2.Chẩn đoán các bệnh dị ứng
Chuẩn đoán các bệnh dị ứng dựa vào các triệu chứng lâm sàng,khai thác tiền sử bệnh tật và các test chuẩn đoán.Khai thác tiền sử và bệnh sử của bệnh nhân nhằm khai thác các triệu chứng,tiền sử gia đình có bệnh dị ứng và mối liên quan của thời điểm xuất hiện triệu chứng với các yếu tố như môi trường,thời tiết,thức ăn,tiếp xúc....là biện pháp quan trọng để chẩn đoán.
Một số xét nghiệm thường dùng để chẩn đoán bệnh dị ứng:các xét nghiệm không đặc hiệu là định lượng IgE huyết thanh và số lượng bạch cầu ái toan,cả hai yếu tố này thường tăng trong đợt cấp của bệnh dị ứng,và trở về bình thường khi triệu chứng bệnh đã hết.Xét nghiệm đặc hiệu thường dùng là test da với dị nguyên(prick test hoặc interdermal test) để xác định dị nguyên gây dị ứng.
3.Điều trị bệnh dị ứng
Điều trị triệu chứng và loại trừ dị nguyên đặc hiệu là 2 nguyên tắc cơ bản trong xử lý các bệnh dị ứng,áp dụng cụ thể tùy thuộc từng mức độ biểu hiện khác nhau.3.1.Loại trừ tác động của dị nguyên
- Tránh tiếp xúc với dị nguyên:thí dụ ngừng dùng những thuốc nghi là nguyên nhân gây dị ứng.Nếu bạn cảm thấy nơi ở,nơi làm việc là nơi sản sinh của các loại dị nguyên ảnh hưởng đến bạn thì bạn nên đổi nơi ở hoặc nơi làm việc ấy hoặc các loại thức ăn làm bạn dị ứng thì bạn nên kiêng kỵ không nên ăn.
- Giải mẫn cảm đặc hiệu:với cách cho cơ thể tiếp xúc dần với liều lượng thuốc tăng dần,ban đầu là liều nhỏ,sau nâng liều.Cơ thể sẽ dần xuất hiện các kháng thể bao vây(IgG),các kháng thể này sẽ ngăn cản dị nguyên kết hợp với IgE,do đó bệnh dị ứng sẽ không phát sinh hoặc phát sinh ở mức độ nhẹ.
3.2.Điều trị bằng thuốc
 |
| thuốc điều trị bệnh dị ứng |
- Thuốc chống dị ứng:Thuốc có tác dụng vô hiệu hóa các chất trung gian hóa học là thuốc kháng histamin.Ngoài ra,thuốc có thể thể hiện tác dụng do làm bền vững màng tế bào mast,do đó hạn chế giải phóng các chất trung gian hóa học.
- Corticoid được sử dụng để điều trị triệu chứng bởi vì nó có tác dụng chủ yếu làm giảm phản ứng viêm.Nó là chất sử dụng nhiều để điều trị triệu chứng trong hầu hết phản ứng viêm
- Theophylin hoặc thuốc kích thích beta giao cảm dùng trong trường hợp khó thở,co thất phế quản.
